Skip to main content

2-Mavzu: Mediateka bilan ishlashda kompyuterning pereferik uskunalarini ulash va sozlash.

2-Mavzu: Mediateka bilan ishlashda kompyuterning pereferik uskunalarini
ulash va sozlash.



Reja: 

1. Mediateka haqida tushuncha. 

2. Pereferik qurilmalar bilan o’quvchilarni tanishtirish. 

3. Kompyuter qurilimalarini turlari. 

Hozirgi kunda kompyuter olami juda katta tezlik bilan rivojlanib bormoqda. Bunga juda ko'p sabablar bor. Eng asosiy sabablardan biri bu — kompyuter orqali inson tomonidan bajariladigan ishlarning deyarli barchasi bajarilmoqda. Nafaqat bajarilmoqda, balki osonlik va tez bajarilmoqda. Undan tashqari maromiga yetkazilib, ishlar bitkazilmoqda. Bu ishlarni bajarishda, kompyuter bir o'zi emas, balki kompyuterga ulanadigan periferik qurilmalar yordamida amalga oshirmoqda. Periferik qurilma bu – kompyuterga tashqi tomondan ulanib, uning imkoniyatlarini kengaytiradigan qurilmalarga aytiladi. Bu qurilmalar qo'shimcha qurilmalar ham deyiladi, ularsiz ham kompyuter o'zining asosiy ishlarini amalga oshiraveradi. Periferik qurilmalar faqatgina qo'shimcha ishlarni amalga oshiradi. Periferik qurilmalar kompyuterga ma'lum bir portlar yoki simsiz ulanishi mumkin. Misol uchun, USB, LPT, COM portlar orqali yoki simsiz aloqa orqali, ya'ni wi-fi, Bluetoothvahakazolar orqali. Demak, bu qurilmalarga nimalar kiradi? Bu qurilmalar juda ko'p, shuning uchun nimalar kirmasligini bilib olsak, qolgan hamma narsalar kirishi oydinlashadi. Kompyuter nimalardan tashkil topgan va nimalar bo'lmasa umuman ishlamaydi? Shu savolga javob beramiz. Kompyuter tizim blok(sistemnыy blok), monitor va klaviaturadan tashkil topgan. Bu qurilmalarning birortasi bo'lmasa kompyuterni ishlatib bo'lmaydi(ya'ni temir sifatida topshirib yuborish ham mumkin). Ko'pchilik bu ro'yxatga sichqonchani(mыshka) ham kiritishadi, lekin u siz ham kompyuterni ishlatish mumkin-ku. Tizim bloki ichidagi narsalar(OZU, vinchester, protsessor,..) umumiy holda uning ichiga kirib ketadi. Qolgan barcha qurilmalar periferik qurilmalardir. Periferik qurilmalarning soni ko'pligi uchun, ularni bir necha guruhlarga bo'lib o'rganiladi. Bu maqolamda ularning ba'zilarini qaysi guruhlarga kirishini yozib o'taman, qolgan qurilmalarni o'zingiz biroz o'ylagan holda, kerakli guruhga kiritib olishingiz mumkin, demak bu guruhlar quyidagilar: Kiritish qurilmalari. Bu qurilmalar biror narsa(rasm, yozuv, komanda, video, ovoz)larni kompyuterga kiritish uchun ishlatiladi. Klaviaturani xam shu guruhga kiritish mumkin, lekin u periferik qurilma emasda. Bu guruhga quyidagi qurilmalar misol bo'la oladi: trekbol, skaner, raqamli fotoapparat, kodlovchi qurilma, shtrix-kodlarni o'quchi qurilmalar, mikrofon,… Chiqarish qurilmalari. Biror narsa(rasm, matn, ovoz,..)ni kompyuterdan chiqarish uchun ishlatiladi. Bu guruhga quyidagilar misol bo'la oladi: printer, plotter, naushnik, kolonka, sambufer,… Saqlash qurilmalari. Bu qurilmalar ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi. Vinchester, kompyuter ichida joylashgani va asosiy qurilmasi bo'lgani uchun periferik qurilmaga kirmaydi. Bu guruhga quyidagilar misol bo'la oladi: qo'shimcha qattiq disklar, CD-DVD disklar, fleshkalar, floppi disketalar, disk massivlari,… Tarmoq qurilmalari. Bu qurilmalar tarmoq qurish uchun ishlatiladi. Tarmoq topologiyalariga qarab bu qurilmalar tanlanadi. Misol qilib, tashqi modem qurilmalari, tarmoq adapterlari,... Umumiy hldda periferik qurilmalar shular, lekin IT sohasi rivojlangan sari bu qurilmalarning turlari ham ko'payib bormoqda. Bu bo'limda asosan shu qurilmalar haqida maqolalar yozib o'taman. Hozircha shu.




Mavzuni mustaxkamlash uchun savollar 
1. Mediateka nima
2. Mediatekaning pereferik qurilmalarini sanab bering
3.Kompyuterning necha xil qurilmalari mavjud?

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

22-Mavzu: Animatsion va tasvirli ma`lumotlarni ishlab chiqish vositalari bilan ishlash

 22-Mavzu: Animatsion va tasvirli ma`lumotlarni ishlab chiqish vositalari bilan ishlash  Reja:  1 Animatsion vositalar.  2 Tasvirli ma’lumotlar vositalari.  3Animatsion va tasvirli ma’lumot ishlab chiqish. Flash texnologiyasi haqida ma’lumot Flash texnologiyasiga - ShockWave Flash (SWF) formatli vektorli grafikdan foydalanishga asoslangan texnologiyadir. Bu format eng samarali grafik formatlardan bo`lmasada, SWF formati foydalanuvchilarga grafik imkoniyatlari cheklanmagan grafiklar bilan ishlovchi vositalar va natijani Web- brouzerlarda, kerakli muxarrirlarda foydalanish imkoniyatilari mavjud. Flash texnologiyasining imkoniyatlardan yana biri - bu uning moslashuvchanligidir, ya’ni bu format barcha platformalarda (MacOS tizimli Macintosh kompyuterlari yoki Windows tizimli kompyuterlarida) ishlatilishi mumkin. Yana bir qulay imkoniyati uning yordamida yaratilgan tasvirlar nafaqat animatsiyali bo`lishi, balki interfaol elementlar va tovush bilan boyitilishi hamda d...
Post a Comment
Read more

27-Mavzu: Web saytlar yaratish uchun dasturiy ta`minotni o`rnatish

 27-Mavzu: Web saytlar yaratish uchun dasturiy ta`minotni o`rnatish Reja:  1.WEB sayt haqida ma`lumot 2 Web saytining dasturiy tamitnoti  3 Web saytini yaratish. Web-texnologiyaning (Internet-texnologiya) Web-dizayn qismini o’rganishni razmetkali til tasnifi bilan boshlaymiz. Maxsus til mavjud bo’lib, bu til yordamida matnlar, grafik ma’lumotlar Web-sahifa hujjatga joylashtiriladi va bu hujjatni barcha kompyuterda ko’rish imkoniyati mavjuddir. Bunday maxsus tillar razmetkali tillar deb ataladi. Ularning asosiy vazifasi - Web-sahifaga “ma’lumotlarni joylashtirish” va ular orasidagi aloqani (gipersaloqalar) ta’minlashdan iborat. Razmetkali tillar quyidagilarni o’z ichiga oladi: HTML (HyperText Markup Language) Dastlab World Wide Web tizimi matnli ma’lumotlarni va HTML hujjatlarni ko’rishga mo’ljallangan, matnni taxrirlovchi tilga o’xshash tizim bo’lgan. Ayni damda HTML tili WWW daga eng ommabop tillardan biri hisoblanadi. HTML tilida yozilgan ma’lumotlar o’z ichiga matn fay...
Post a Comment
Read more

18-Mavzu:Audio ma`lumotlar bilan ishlash

 18-Mavzu:Audio ma`lumotlar bilan ishlash  Reja:  1 Audio ma`lumotlar  2 Audio ma`lumotlar bilan ishlash  3 Audio ma`lumotlar bilan ishlash afzallik va kamchiliklari 1.Kompyuter ovoz tizimi Kompyuterning ovoz kartasi ko'rinishidagi ovoz tizimi 1989 yilda paydo bo'lib, kompyuterning axborotlashtirishning texnik vositasi sifatida imkoniyatlarini sezilarli darajada kengaytirdi. Kompyuter ovoz tizimi - quyidagi funktsiyalarni bajaradigan dasturiy va texnik vositalar majmuasi: • tashqi manbalardan, masalan, mikrofon yoki magnitafondan, kirish analog audio signallarini raqamli signallarga aylantirish va keyin ularni qattiq diskda saqlash orqali audio signallarni yozib olish; • tashqi dinamik tizimi yoki minigarnituralar (naushniklar) yordamida yozib olingan audio ma'lumotlarni tinglash; • audio kompakt disklarni tinglash; • bir nechta manbalardan signallarni yozish yoki o'ynatishda aralashtirish (aralashtirish); • ovozli signallarni bir vaqtning o'zida yozib olish va ...
Post a Comment
Read more